Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Hrubieszowie

Dzień Babci i Dziadka to Święto które zasługujące  na uwagę wyróżnienie, przypomnienie, celebrację. Z miłością więc popatrzmy na wszystkie babcie i dziadków, którzy pełnią bardzo ważną rolę w życiu społecznym.
Udział dziadków w wychowaniu dziecka jest bardzo ważny, ich pomoc bywa nieoceniona. Obecnie młodzi rodzice są często bardzo zajęci pracą zawodową. Ojcowie pracują wielokrotnie całymi dniami, a matki nie zawsze mogą sobie pozwolić na trzyletni urlop wychowawczy. Dziadkowie są więc często niezastąpieni w opiece nad dziećmi. Dziadkowie mieszkający razem z młodymi rodzicami, zwykle pomagają im w wypełnianiu obowiązków domowych. Jeśli dziadkowie mieszkają osobno, opiekują się wnukami przez parę godzin, a niekiedy i dłuższy czas jak np. w czasie ferii, wakacji. Dziadkowie podczas kontaktu z wnukami w zależności od ich wieku oprócz troski i spokoju ofiarowują coś, czego zawsze brakuje rodzicom, czyli czas. Rodzice prócz czułości przeżywają często niepokój, niewiarę w siebie. Bywają przytłoczeni nadmiarem obowiązków, często są zirytowani np. marudzeniem młodszych dzieci, są znużeni codzienną krzątaniną. Oboje rodzice od swego potomka oczekują: opanowania pewnych umiejętności np. że szybko zacznie siadać, chodzić i mówić, że będzie „miłym grzecznym dzieckiem”, a kiedyś zostanie lekarzem albo architektem. Stawiają mu pewne wymagania i próbują je egzekwować; starają się je wychowywać. To zupełnie naturalne. Mają przecież świadomość, że są za dziecko odpowiedzialni. Dziadkowie nie muszą, jak młodzi rodzice, dzielić czasu tyle między pracą zawodową a domem. Wtedy to  wnuki są dla nich największą przyjemnością. Dlatego dziadkowie i wnuki są zwykle ze sobą w bliskiej zażyłości. Dziadkowie zazwyczaj mają lekarstwo na wszystkie dziecięce kłopoty i strachy. Zawsze znajdą czas na zabawę, rozmowę i czytanie. Dziadkowie potrafią obdarzać wnuki bezinteresowną miłością. Spokój i wrażliwość dialogu między pokoleniowego sprawia, że dziecko jest głębiej wychowywane. Wnuki są dla babci i dziadka ostatnią wielką miłością, której są w stanie poświęcić się niemal całkowicie. Dziadkowie i babcie często szukają we wnuczętach cząstki samych siebie. Często też traktują wnuki jako swoje nowe życie, które mogą od nowa przeżyć, unikając własnych błędów.  Rozmowy z dziadkami zapadają na zawsze w pamięć dzieci i odzywają się nawet w życiu dorosłym. Bardzo cennym elementem związku dziadków i wnuków jest niewymuszona rozmowa. Maluchy i starsze dzieci często otwierają serce nie przed mamą i tatą, ale właśnie przed dziadkiem czy babcią, którzy bywają powiernikami największych dziecięcych tajemnic. Dziadkowie dają wnukom wiele ciepła i przykład, wykonując różne męskie zajęcia.

Badania przedstawione w kwartalniku „Psychologia w praktyce” wskazują, że jeśli jest dobry kontakt z wnukami, to łatwiej zachowują one normy np. w oglądaniu telewizji czy w kontaktach z komputerem, łatwiej podejmują decyzje i panują nad emocjami. Dzieci, które posiadają mądrych dziadków,  mają poczucie, że zawsze jest obok nich ktoś, na kim mogą polegać, ktoś, kto zadba o nie równie dobrze, jak rodzice.

Fenomen dziadków polega na tym, że mają za sobą lata wychowywania potomstwa. Ponieważ wiele się nauczyli ze swoich błędów, być może teraz postępują z dziećmi umiejętniej, niż gdy byli młodsi. Życie z dziadkami płynie w atmosferze wolnej od pośpiechu i nerwowości. Dziadkowie wiele potrafią wybaczyć wnukom. Są dumni nie mniej niż rodzice gdy wnuki robią pierwszy krok, a później gdy podczas przedszkolnych i szkolnych  przedstawień grają role, osiągają kolejne etapy kształcenia. Gromadzą zdjęcia i laurki. Może i rozpieszczają wnuki, ale od tego przecież są! „Badania pokazały, że dzieci, które mają bliskie relacje z dziadkami wykazują mniej problemów emocjonalnych i lepiej radzą sobie w trudnych życiowych momentach, dzieci mające dobry kontakt z dziadkami w dzieciństwie są mniej narażone na depresję w dorosłym życiu. Dzieci, mające dobry kontakt z dziadkami, mają większą kontrolę nad swoim życiem, czują się bardziej odporne na stres i przeciwności losu”. Zauważono także  „Dziadkowie, którzy przyjmują i rozumieją swą rolę, czują się szczęśliwsi i spokojniejsi. Ponadto kontakt z dziećmi chroni przed depresją, zmniejsza ryzyko rozwoju wielu chorób. Motywuje do wysiłku intelektualnego i fizycznego. Pozwala zachować lepszą sprawność. Jest źródłem radości i satysfakcji”.

 Arthur Kornhaber wyciąga wniosek: „Normalna, serdeczna więź między dziadkami a wnukami jest niezbędna dla zdrowia emocjonalnego i szczęścia wszystkich trzech pokoleń. Jest ona naturalnym dziedzictwem dzieci (...) przekazaną przez starszych spuścizną, z której odnosi pożytek każdy członek rodziny”.

Pomimo wielu możliwości zakupienia prezentów polecam i preferuję ręcznie zrobione laurki dla babci i dziadka bo one są tak naprawdę wypływają ze szczerego sera dziecka. Można zamiast życzeń wpisać: „Babciu, Dziadziu kocham Cię za to, że... „ i wymienić powody: np.

• zawsze masz dla mnie czas,
• gotujesz mi,
• zawsze przy mnie jesteś, gdy choruję, odrabiam lekcje , gdy nie ma rodziców itp.
• że masz do mnie wielką cierpliwość,
• lubisz słuchać tego, co chcę powiedzieć, udzielasz rad,
• za to, że przytulasz mnie właśnie wtedy, gdy tego najbardziej potrzebuję,
• za to, że masz więcej cierpliwości niż rodzice,
• za to, że nigdy się długo nie gniewasz,
• za to, że zawsze bezpiecznie wozisz mnie samochodem itp.

Chciałam jeszcze zwrócić uwagę na fakt iż coraz więcej dzieci mieszka z dala od rodziców i rodzinnej miejscowości, zakładając rodziny i wychowując tam dzieci z dala od dziadków, nawet poza granicami Polski. Wnuki, z racji dużej odległości, mają zmniejszone możliwości budowania więzi z dziadkami w taki sam sposób, jak to bywało powszechnie. Pozostaje tęsknota i budowanie relacji na odległość. Sytuacja, w której dziecko widuje dziadków kilka razy w roku nie należy do rzadkości. Według mnie odległość nie powinna być przeszkodą dla dobrego kontaktu wnuków z dziadkami. Zdecydowanie, budowanie relacji z kimś, kto fizycznie jest daleko jest trudniejsze, bo wymaga większego zaangażowania obu stron, ale dla chcącego nic trudnego. Rozmowy telefoniczne, przez komunikatory video z dziadkami powinny stać się to rutyną. Regularne rozmawianie z możliwością oglądania dziadków zdecydowanie pomaga w utrzymywaniu bliskiej relacji z wnukami. Wspólne oglądanie z dzieckiem zdjęć, na których są dziadkowie - rozmawianie o nich pozwala wnukom lepiej poznać dziadków. Udostępnienie dziadkom zdjęć - dzięki temu będą oni mogli podglądać co dzieje się z wnukami, jak rośną. Odsłuchiwanie przez  dzieci przeczytanej przez dziadka/babcię bajki nagranej na dyktafon. Wzajemne obdarowywanie się prezentami – którymi mogą być samodzielnie wykonanie rysunki, drobiazgi z papieru, własnoręcznie wykonane pyszności itp. Czekanie na paczkę, przesyłkę od dziadków jest ekscytującym przeżyciem dla dziecka. Spędzanie wolnych chwil jak ferie, wakacje razem z dziadkami. Wysyłanie życzeń w dniu ich święta, nie tylko z okazji Dnia Babci, Dnia dziadka lecz także z okazji urodzin czy imienin. Pamiętajcie kochani rodzice o tym, by wyrazić im waszą wdzięczność za to, że są. Należy pamiętać, że technologia nie zastąpi bezpośredniego kontaktu wnuków z dziadkami, ale zdecydowanie ułatwi podtrzymywanie kontaktu, jeżeli jesteśmy daleko.

Opracowała Ewa Wasiak

Inspiracja ze źródła: M. Kleczyńska „Obdarowani sobą – sztuka budowania więzi” wyd. 2020 r.