Adaptacja w przedszkolu
Pójście dziecka do przedszkola to dla dziecka i dla rodzica ogromne przeżycie.
Zapisując dziecko do przedszkola jesteście Państwo słusznie przekonani, że jest to korzystne dla jego rozwoju. Aby dziecko dobrze czuło się w przedszkolu w większości dzieciom wystarczy rozmowa o tym wydarzeniu, pokazanie budynku i jego wnętrza, w którym będzie uczestnictwo w zajęciach organizowanych przez wspaniałe Panie Przedszkolanki, zapoznanie z kolegami i koleżankami, które będą z nim w grupie, doświadczenie różnorodnych zabawek i zabaw. Pierwsze dni września to dla niektórych rodziców spotkanie z trudnościami adaptacyjnymi dziecka w przedszkolu. Gdy dziecko niechętnie pozostaje w przedszkolu po kilku dniach mogą pojawić się wątpliwości, stawiacie sobie Państwo pytanie: Czy moje dziecko jest przygotowane do pójścia do przedszkola?
Każde dziecko jest inne i inaczej reaguje na pierwszy kontakt z przedszkolem – jedne są chętne i nie mają większych trudności z zaakceptowaniem nowej sytuacji, inne potrafią adaptować się nawet kilka miesięcy. Reakcje dzieci w sytuacjach adaptacji są bardzo różne. Może to być płacz, wycofanie się, zaburzenie funkcjonowania np. moczenie, wymioty, gorączka, niepłynność mówienia itp. Troska o prawidłową adaptację dziecka do nowej dla niego sytuacji jest, ważnym wyzwaniem i zadaniem nie tylko dla nauczycielek pracujących w grupie, całego personelu przedszkola, rodziców i bliskich dziecka. Rodzice, a niejednokrotnie też i dziadkowie powinni uświadomić sobie, że „trudne” zachowanie dziecka jest naturalną reakcją na nową, sytuację. Jeżeli rodzic wcześniej poświęcił czas i uwagę dziecku, które dotychczasowy czas spędziło w domu na temat wiedzy o przedszkolu jest większa szansa że dziecko bezproblemowo zaakceptuje zmiany w swoim życiu. Największe problemy z przystosowaniem się mają dzieci, które miały mało kontaktów z rówieśnikami i tzw. „nowymi sytuacjami”. Jeżeli dziecko przejawia trudności adaptacyjne proponuję przypomnieć sobie następujące sytuacje z dzieckiem, na pewno wprowadzić proponowane rozwiązania.
1. Trening rozstania i powrotu
Dziecku, które cały swój czas spędzało z mamą, babcią, stałą opiekunką nie łatwo pogodzić się z sytuacją, że musi samo zostać w przedszkolu. Postarajcie się ułatwiać dziecku kontakt z rówieśnikami poprzez poznanie koleżanki, kolegi już w szatni lub w drodze do przedszkola a także innych rodziców, opiekunów, nawiązanie rozmowy, poświęcenie czasu na wspólne poznanie placu zabaw, otoczenia, wyjście np. na lody, spędzenie wspólnie paru chwil. Wspaniale jeżeli dziecko wcześniej uczestniczyło w zajęciach adaptacyjnych w przedszkolu, innych zajęciach lub wydarzeniach kulturalnych np. w domu kultury, wychodziło do kina, na basen lub inne uroczystości regionalne.
Należy starać się przyzwyczajać dziecko do kontaktu i zabawy z Panią, dziećmi. Dziecko wtedy nauczy się, że je zostawiasz, ale też po nie wracasz, a wokół znajdują się osoby które zna. Najlepiej adoptują się dzieci z którymi przeprowadzono tzw. trening rozstania i powrotu – treningu poczucia bezpieczeństwa. Zaprowadzając dziecko do cioci, znajomych , należy powiedzieć, że się wychodzi, ale wróci po dziecko w określonym czasie np. gdy skończy jeść obiad, po ulubionej bajce, po powrocie np. z placu zabaw. Dziecko, w ten sposób uczy się, że mama, tata wychodzi ale później wraca!!!
2. Obiektywna ocena samodzielność dziecka
Wraz z pójściem do przedszkola dziecko powinno umieć samodzielnie jeść i sygnalizować swoje potrzeby fizjologiczne a jeszcze lepiej jeżeli samodzielnie potrafi skorzystać z toalety, spuścić wodę w toalecie, umyć i wytrzeć ręce, twarz. Jeżeli dziecko potrafi więcej poza wyżej wymienionymi czynnościami jest ogromną korzyścią dla niego. Dzieci te są o wiele pewniejsze siebie, czują się znacznie lepiej niż ich mało samodzielni rówieśnicy.
3. Rozmowy z dzieckiem o życiu w przedszkolu
W tym celu należy odwiedzić bibliotekę, księgarnię, przejrzeć literaturę dostępną w internecie. Jest tam mnóstwo książeczek – bajek terapeutycznych dotyczących pójścia do przedszkola np. cykl książeczek „Kicia Kocia”, „Franklin”, „Jadzia Pętelka”, „Pucio” i inne. Jeżeli dziecko nie słucha całych treści książeczek to należy opowiedzieć jemu, co przedstawiają obrazki, co po sobie następuje, jak wygląda dzień przedszkolaka. Należy zaakcentować dzieciom, po której czynności przyjdziecie po nie – np. po obiedzie, po podwieczorku. Można obejrzeć bajki animowane o tej tematyce. Jeżeli macie swoje zdjęcia z przedszkola pokażcie je dziecku, Opowiadajcie, jak wyglądało wasze życie w przedszkolu jakie były Wasze przeżycia i odczucia.
4. Znajomość drogi do przedszkola
Jeżeli w trakcie wakacji zrobiliście sobie kilka nieśpiesznych spacerów do przedszkola to cudownie, bo dziecko oswoiło się z przestrzenią i otoczeniem, mijane obiekty są już mu znane i dziecko czuje się pewniej, śmielej. Jeżeli dziecko widzi drogę pośpiesznie może być ona dla niego zaskoczeniem, dlatego też może czuć się zdezorientowane.
5. Uczestnictwo w zajęciach adaptacyjnych w przedszkolu
Duża część przedszkoli organizuje zajęcia adaptacyjne dla dzieci i rodziców. W trakcie takich zajęć dzieci wraz z rodzicami poznają opiekunki grupy, zapoznają się z przedszkolem, dziećmi, zabawkami. Dziecko i rodzic wtedy czują się bezpiecznej i pewniej.
6. Kształtowanie pozytywnego nastawienia do przedszkola
Ważny jest uśmiech na twarzy rodzica, pozytywne nastawienie do otoczenia i ufność w sercu, bo wszystko będzie dobrze, nawet jeżeli nie od razu! Panie przedszkolanki rozumieją sytuację każdego dziecka, także uczucia i emocje każdego rodzica. Znają cechy charakterystyczne wieku rozwojowego, potrzeby dziecka, w obserwacji i oddziaływaniach dostrzegają mocne strony dzieci, wspierają przy jakichkolwiek trudnościach.
Jeżeli dziecko odczuwa jakiekolwiek lęki, pytajcie je czego się obawia i odpowiadajcie na te pytania konkretnie! Jeżeli czegoś nie wiecie np. o posiłku, planie dnia powiedzie że zapytacie Pani która wszystko wam wyjaśni.
7. Uświadomienie sobie mocnych stron nauczania i wychowania w przedszkolu
W przedszkolu dziecko zdobędzie wiele umiejętności zgodnych z wiekiem rozwojowym, nauczy się współpracy z rówieśnikami, nabierze odwagi i wiary we własne możliwości. W sposób wszechstronny będzie przygotowywało się do obowiązku szkolnego.
Bardzo korzystne będzie tworzenie w domu rodzinnym atmosfery oczekiwania na ciekawostki z przedszkola.
Podsumowanie propozycji, ułatwiających dziecku adaptację w przedszkolu:
· okazujmy dzieciom radość i uśmiech aby nie przekazywać własnych rozterek pozostawiając je w przedszkolu, nie przekazujemy dzieciom wtedy swoich lęków i obaw;
· w przedszkolu krótko się żegnamy (można wejść do sali, ale należy pożegnać się krótko. Kiedy przedłużamy pożegnanie, dzieci płaczą dłużej),
· w początkowym okresie odbierać dziecko wcześniej, ponieważ małe dziecko ma inne poczucie czasu i okres przebywania poza domem wydaje się im bardzo długi (po uzgodnieniu z wychowawcą),
· dziecko posiada ze sobą cząstkę domu w przedszkolu (przytulankę, poduszeczkę, misia, zdjęcie lub przedmiot związany z domem, rodzicem);
· dziecko powinno uczestniczyć w przygotowaniach wyprawki do przedszkola (wspólne zakupy), dajemy możliwość wcześniejszego korzystania z tych rzeczy w domu, aby w przedszkolu to wszystko było już znajome i zarazem łatwe do rozpoznania;
· odstawieni z użytkowania butelek, smoczków, pampersów,
· w domach rodzinnych dobrze jest wprowadzić stały rytm dnia np. posiłków, toalety, zasypiania, odwiedzin itp.,
· nie składajmy obietnic, których nie możemy wypełnić np. przyjdę wcześniej,
· dziecko powinno być ubrane w wygodny strój do samodzielnego rozbierania i ubierania, który można pobrudzić, w razie jakiejkolwiek „wpadki” dajemy ubranka na zmianę,
· przestrzegamy konsekwentnie zasad panujących w domu np. kolejka do kapieli, spożywane posiłków po umyciu rąk, najpierw posiłek potem słodycze, dzielimy się zabawkami itp.,
· podajemy do spróbowania, jedzenia różnorodne potrawy, nie tylko te które lubi dziecko, przygotowujemy je razem z dzieckiem ozdabiamy, częstujemy innych, siadamy wspólnie przy stole, nie rozdrabniamy pokarmów - trzylatek swobodnie potrafi gryźć pokarmy, ćwiczy funkcje gryzienia i żucia potrzebne do wymowy głosek,
· samoobsługę czynimy mocną stroną dziecka, zachęcamy dziecko do samodzielnego załatwiania potrzeb fizjologicznych, mycia rąk, rozbierania i ubierania niektórych elementów garderoby, można wprowadzić tzw. system żetonowy nagród,
· organizujmy, kontynuujmy kontakty z innymi dziećmi i ich rodzicami,
· nie wypowiadamy się negatywnie o przedszkolu, nie straszymy dziecka przedszkolem.
Życzymy powodzenia w adaptacji, zapraszamy do rozmów i porad.
Opracowała Ewa Wasiak
Wyświetlono: 236